2 września 2012

"Studnia bez dnia" Katarzyna Enerlich


Jaką tajemnicę skrywa trzynastowieczna studnia w rzeźbiarskiej pracowni w Toruniu? Co łączy powtórny pochówek Mikołaja Kopernika z zadziwiającym odkryciem Marceliny? Czy wszyscy jesteśmy skazani na nieuchronność i w jaki sposób zmienia ona nasze życie? Co stanie się, gdy bułhakowska Annuszka rozleje olej… tym razem w naszym życiu?
Autorka, przędąc tę magiczną opowieść, zaprowadzi nas do istniejących miejsc, zapozna z ludźmi, których pierwowzory istnieją naprawdę. Pozwoli nam spacerować z jej bohaterami uliczkami Torunia, a podczas tego spaceru napotkamy wiele prawdziwych i fikcyjnych historii. 
Martinus Teschner, toruński kupiec, wręczał swoim kochankom drogocenne pierścienie. Jeden z nich, legendarny i wyjątkowy, bo ozdobionym rubinem wydobytym z Gór Izerskich, stał się pretekstem do tej opowieści. Studnia bez dnia nie tylko wzruszy, ale i będzie trzymać Czytelnika w napięciu.

   Czas leczy rany, czasami pozwala spojrzeć na znaczące wydarzenia z dystansu, nabrać nowej perspektywy - czasami dojrzalszej. Tak też bywa z książkami, które czytam a potem opisuję na blogu. Mijają dni. Niektóre wrażenia się zacierają, inne wychodzą na światło dzienne z mojej podświadomości a całość można zamknąć w klamrze podsumowania jednym zdaniem bądź słowem.
   Jak podsumuję pierwszą przeczytaną przeze mnie powieść Katarzyny Enerlich? Pełna zgrzytów. Jednak nie jest to moje ostateczne zdanie o tej książce, ponieważ nie potrafię jednoznacznie określić mojego stosunku do niej. Dlaczego tak wyraźnie nakreślona historia Marceliny, zdradzonej żony a potem wdowy, której życie w jednej chwili zmienia się diametralnie nie jest dla mnie oczywista? Już się tłumaczę.
   Sięgnęłam po tę powieść z kilku powodów: interesujący tytuł, liczne rekomendacje na blogach, wątek z Mikołajem Kopernikiem w roli głównej (od wycieczki do Fromborka kilka lat temu zaintrygowana byłam jego nieodnalezionym do tego czasu grobem) oraz zwyczajna ciekawość autorki, która miała już kilka docenianych przez czytelniczki książek na koncie. To, co ujrzałam zaraz po otwarciu, miało pewnie być dodatkowym atutem książki a dla mnie było rozczarowaniem. Mowa o zdjęciach miejsc, które potem były opisywane w książce. 
   Historia napisana przez panią Enerlich oparta jest na kilku faktach z życia miasta Torunia, że tak to nieskładnie ujmę. Pierwowzór pracodawcy Marceliny żyje sobie spokojnie we wspomnianym mieście i sprzedaje na rynku takie same figurki jak te z książki. Dla udokumentowania tego faktu autorka dorzuca nam zdjęcia z odpowiednich ulic Torunia, z pracowni pana Tadeusza, wizerunki tworzonych przez artystę rzeźb i etapy ich powstawania uwiecznione przez aparat. Może dla niektórych będzie to genialny bonus i rodzaj przewodnika, jednak mnie takie zabiegi odrzucają. Kiedy czytam beletrystykę i bohaterowie są fikcyjni to wolę sobie dane rzeczy wyobrażać w oparciu o tekst niż czekać na tak zwane gotowce. Od tego są komiksy. 
   Powróćmy jednak stricte do fabuły. Marcelina myśli, że kocha i jest kochana, dopóki na własne uszy nie przekona się o zdradzie męża. Wydarzenie to zmienia jej stosunek do życia jak i cały jej świat, wywracając oba do góry nogami. Zmienia pracę, mieszkanie i otoczenie. Zamyka się na ludzi, utrzymując bliższe kontakty jedynie z kochanką swojego męża (wciąż nie widzę ku temu podstaw i uważam to za sztuczne). Dzięki nowej pracy i poprzez całkiem spory zbieg okoliczności poznaje jednak ciekawą osobę - Annę, starszą kobietę oprowadzającą turystów po Toruniu. Jej życie pełne jest tajemnic i dramatów, jednak mimo to patrzy z optymizmem w przyszłość. Jest idealną opoką dla rozchwianej emocjonalnie Marceliny.
   I wszystko byłoby pięknie, gdyby nie to, że dla mnie nie było chyba wcale. Książkę czyta się bardzo szybko, wymusza to prosty styl, jednak nie tego szukam w literaturze. Owszem, idealnie pasuje to do czytadła - tutaj plus. Jednak brakowało mi opisów, skoro miałam poznać Toruń i bohaterów. Co nieco jednak na szczęście liznęłam z historii i tutaj można zdecydowanie pogratulować wątku kryminalno-historycznego. Dzieje legendarnego pierścienia Teschnera zostały ciekawie opisane. Cała otoczka wokół tego epizodu również. 
   Chciałabym, ach chciałabym polubić bohaterów, rozkochać się w prozie pani Enerlich i polecać ją wszystkim wkoło. Miło jest odkrywać dobre książki, ale tym razem wiem prawie na pewno, że już więcej nie sięgnę po powieści tej autorki. Odrzuciły mnie styl, bohaterowie i zdjęcia. Nie chcę przez to nikogo jakoś specjalnie zniechęcać, bo akurat odczucia co do stylu i dłużyzn każdy ma inne (tutaj zadowoleni będą "dynamiczni" pochłaniacze książek), typ starszej pani prezentowany przez Annę i przyjaźń wdowy z kochanką po prostu mi nie leżały (nowoczesne kobiety będą wniebowzięte) a zdjęcia mogą innego czytelnika całkowicie zachwycić. Nie są w końcu złe. Ja jednak nie dostałam tego czego oczekiwałam. Szukam więc dalej, wkładając "Studnię bez dnia" do kategorii czytadeł nie dla mnie.

22 komentarze:

  1. Od początku nie ciągnęło mnie do tej książki i raczej nie zamierzam po nią sięgać. :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Może te z serii "Prowincja..." są lepsze? Nie wiem.

      Usuń
  2. A mnie od samego początku nie ciągnęło do tej autorki, widać słusznie :)

    OdpowiedzUsuń
  3. ciągle nie po drodze mi z tą autorką, ale może w końcu uda mi się to nadrobić :) choć jeszcze nie teraz

    OdpowiedzUsuń
  4. No patrz, a do tej pory czytałam same ochy i achy, jak to dobrze, że mamy różne gusta, bo jakże nudne by to było gdyby każdemu podobało się to samo

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To prawda, czasami ktoś musi ponarzekać :) Może się uprzedziłam, wyrocznią nie jestem, ale to zdecydowanie nie moje klimaty.

      Usuń
  5. Mnie ostatnio rozczarował "Czas w dom zaklęty" Enerlich. Zupełnie mnie nie przekonała ta książka: ani jej styl, ani fabuła, ani bieg akcji. Tam także były zdjęcia miejsc i reprodukcje obrazów - co akurat do mnie trafiło. Ale spotkania ogólnie nie zaliczam do udanych i to także z tych powodów, o których piszesz.

    Pozdrawiam!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ok, czyli próbujemy z innymi dziełami, za jakiś czas...

      Usuń
  6. A ja bardzo lubię styl Katarzyny Enerlich, podobają mi się również zdjęcia, które zamieszcza wydawnictwo... Uważam że to całkiem fajny pomysł i po książkę na pewno w przyszłości sięgnę :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Wiadomo, każdy ma inny gust :) Jakby co to książki pozbywam się na allegro :)

      Usuń
  7. Jakiś czas temu trafiłam na opinie, która mocno krytykowała tę książką, więc mój zapał do poznania prac tej autorki zmalał do zera. Twoja recenzja też jest mocno zdystansowana i jeśli zacznę przygodę z książkami Pani Enerlich to na pewno nie do tej powieści.

    OdpowiedzUsuń
  8. Mi się całkiem podobała :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Nie była zła, przeczytałam ją nadzwyczaj szybko, ale nie mam po niej dobrych wspomnień.

      Usuń
  9. Chyba nie będzie w moim klimacie. Raczej się nie skuszę :) Pozdrawiam :)

    OdpowiedzUsuń
  10. O kurcze! A tak mnie ciągnęło do twórczości tej autorki. Tą książkę sobie chyba daruję, ale na pewno zapoznam się z serią "Prowincja...", chociażby tylko ze względu na miejsce ich akcji (moje ukochane Mazury :D)

    OdpowiedzUsuń
  11. Mimo nie do końca pozytywnej opinii, chciałabym dać szansę tej książce. Mam nadzieję, że nadarzy się okazja ją przeczytać:)
    Pozdrawiam!!

    OdpowiedzUsuń
  12. mam inną książkę tej autorki w planach i jak mi się spodoba, to chętnie przeczytam też tą :)

    OdpowiedzUsuń
  13. Jakoś nie do końca jestem przekonana do tej książki. Może po nią sięgnę, jeśli kiedyś trafi w moje ręce.

    P.S. Ja Craiga akurat nie lubię, a w filmie pod koniec okazuje się być dupą wołową także to mnie nie przekonuje do niego ;P Wiem, że to tylko odgrywana przez niego rola, ale jednak.

    OdpowiedzUsuń

Bardzo dziękuję za każdy komentarz i poświęcony mi czas :)